Per un feminisme de fraies de tèrra

Torne Març, damb gelades e incerteses, mès nosates tornam a amplir es carrèrs, a lheuar es nòstes veus, a trencar es centres des nòsti marges e perifèries. Un març mès reivindicam es nòsti drets, visibilitzam sò que mos trauesse e afecte. Sentim que non ei bona noticia qu’aguest an, entre es companhes, parlesquem de qu’aguest manifest sigue mès necessari que jamès. Era situacion e es problematiques que viuem en es nòsti territoris, mos aperen de forma urgenta e directa tà trobar era fòrça e era paraula entre nosates: tà crear vincles, trèir es cagires en carrer, non carar mai mès, non tornar a sentir-mos soletes.

Volem aué ahíger era memòria, eth còs e era votz. Sense pòur, sense pudor, sense replica.

Per totes aqueres que non pòden deishar aué eth sòn lòc de trebalh o eth sòn papèr de suenhadores, que viuen paralitzades pera violència, que trebalhen cada dia sense drets, que non pòden parlar perquè an des besonh eth pan e eth jornau entà que víuen es sòns. Que non pòden visibilitzar-se en ua manifestacion, que non poden permetér-se gésser en carrer entà ahiger-se ara protesta.. Açò ei tamben per es que non poderàn gesser en carrer pr’amor des termières fisíques, patiments o malurs, per èster embarrades en institucions e epitaus. Dehòra des discursi des centres, des institucions, dera acadèmia. Volem èster altaveu, plataforma entà totes aqueres as que eth sistema explòte, explòte, mautracte, deishe conscientment tostemp a un costat.

Dejà pensam en estiu que s’apròpe, damb ua sequèra que mos hèr mau e mos tracasse. Es paissatges en es que creishèrem, viuem e trebalham desapareishen, era nòsta geografia física e sentimentau se transforme en iauta causa. Encara non sabem, ne auem paraules, mès tanben aguest manifest vò parlar en veu nauta desde eth dolor que moltes portam laguens, que transforme es nòsti còssi e vincles, es nòsti afectes e comunitats. Mès non volem dar lòc as discursi plens de catastrofisme e col·lapse. Açí non pòden arraitzar es discursi que culpabilitzen, qu’enfaden, qu’aleçonen, que deishen quèir tot eth pes en es persones, sense saber des sues circumstancies e vulnerabilitats.

Mos estimam mès créisher e compartir des d’era alegria. Volem trebalhar amassa per iaute futur, apréner a tornar a emocionar-mos. Pensam que des d’es afèctes poderam brotoar amassa en naui espacis e trobades. Per aquerò tanben auem de besonh compartir e nombrar es nòstes fragilitats, vulnerabilitats e patiments. Pòt ester, qu’aguest sigue un bon motiu entà luitar e seguir endauant en aguesta crisi climatica. Non mos podem perméter eth desànim, eth pessimisme, era desesperança.

Germana de tèrra, que quauqu’uns hèsquen sò d’impossible tà non deishar-mos imaginar naui futurs non signifique que non podesquem somniar, e luitar per auer-les.

Mos preocupen especiauments es discurssi que tornen, romantitzar era vida des nòstes mares e mair-sénhers, convertint-les en heroïnes, amagant damb paraules e estratègies ua dictadura plia de represion, desigualtat e violència.

Germana de tèrra,

Venguem d’aquères mainades que trebalhèren era tèrra sense poder decidir, que carguèren ena esquia es enormes morralets plei de renoncies e silèncis. Compartim territòri damb col·lectius oprimits. Non podem desbrembar-mos de que aquères violències seguissen entre nosates: damb nosates aué i son especiaument es temporères, es migrantes, es hèmnes trans. Sense eres non contemplam era luta. Non podem imaginar ne pensar es naui futurs abitables sense eres e es sues reivindicacions.

Èm erèues de totes aquères e tanben seràm, bèth dia, auant-passades tàs que venguen. Non podem desbrembar d’a on venguem, mès encara en aguesti tempsi en es que soent mos demanam tà on volem anar.

No podem quèir ena amnèsia, non caminesquem sense memòria.

Portam damb nosates ua genealogía de resistència: mos hèr mau que desde quauqui col·lectius urbans, tostemp des deth centre, esbauçen es nòsti relats e moviments de luta, obvien e simplifiquen es nòsti debats. Que non en siguesquetz ath corrent non vò dider que en es nòsti pòbles non passen causes, que non siguesquem trebalhant peth canvi. Mos semble injust damb toti es col·lectius e grups ruraus que incansables luten e se mòn per d’auti medis e territòris possibles. Creir que non existíssen d’autes lutes ne debats en es nòsti pòbles mos semble ua guardada terriblements injusta, paternalista e condescendent.

Sense nosates non s’enten eth territòri. E non podem quedar-mos carades dauant des mesures e discursi que tostemp nèishen e prediquen en nòm deth desenvolupament e era sostenibilitat. Ja n’i a pro de convertir es nòsti medis ruraus en zònes de sacrifici, en simples cerèrs, en tarcumèrs, en simples zònes de descans entà era gent dera ciutat.

En es nòsti territòris s’i trapen es airines e es sabers que pòden convertir-se en aliats entà mitigar es efectes dera emergència climatica que viuem. Mès en realitat ei que cada an contunham vedent coma aumente eth nombre d’explotacions industriaus e intensiues en es nòsti pòbles, e coma se daurissen pas macroprojèctes energetics en espacis de naut valor ambientau sense auer en compde a qui abiten era terra, hènt-mos dehòra des nòsti pòbles.

Celebram era visibilitat e es naui relats que cada dia son mès presents enes mieis. Mès era realitat que viuem en camp a viatges, non ei era madeisha damb era que mos miram: seguim sense poder préner decisions, sense accés a ua bastissa digna, ara tèrra. Sense airines tà poder méter en funcionament projectes que trebalhen pera sobirania alimentària: ei mès fàcil desenvolopar un projècte industriau qu’un projècte agroecologic que produsisque aliments que cueden era nòsta tèrra e non mos enmalautisquen.

Germanes de tèrra,

¿qui son es que decidissen per nosates? ¿qui se beneficie der usatge dera tèrra? ¿qui a er altaveu?

Volem tèrra-trebalh,

Que totes es persones àgen accés a ua alimentacion saludable, locau e sostenibla. Volem ciutats e pòbles en es que se pogue accedir damb facilitat a aliments que preserven e suenhen eth paissatge. Volem que totes es persones que volguen trebalhar era tèrra agen era possibilitat de hèc.

Germana de tèrra,

Es amenaces que mos meten en perilh aué son es madeishes que es d’agèr,

Encara que se vestisquen de paraules coma “progrés”, “sostenibilitat” e “prosperitat”. Nosates èm coma aqueri àrbes qu’èren un abitant mès en es nòsti pòbles: ena sua ombra e cubèrt se prenien totes es decisions, se parlaue, se compartie, se celebraue a qui venguien e se despedie per darrèr viatge as que se’n anauen tà tostemp.

Eth sistema agroalimentari en eth que viuem estralhe es petites ramaderies, es projectes familiars, es iniciatiues agroecologiques plies de sabers, relacions e formes de trebalh respectuoses damb era tèrra. Hèr impossible eth relèu generacionau, es incorporacions de joeni que volguen viuer en es nòsti pòbles. Desapareishen atau formes úniques d’abitar eth territòri, de conservar e protegir era nòsta biodiversitat e es sòns ecosistemes.

Ací èm amassa, tà lheuar era votz, tà rebrembar que non deisharam de lutar tà garantitzar ua terra digna.

Germanes de tèrra,

Per molt que mos volguen bracar, sabem que amassa non queiràm.

Germana de tèrra,

Aquères que compdam damb eth privilègi e damb es airines de besonh podem èster es prumères en revisar es nòstes lutes e debats. Coma trebalham, coma mos organitzam, coma mos apelam. Tanben nosates damb forma as naui relats, e ei imprescindible parlar e pensar des d’a on e coma les hèm.

.

Perque auem de besonh mès que jamès naues ruralitats plies de feminismes, agroecologia, diversitat, mès tanben -coma diguiem- de memòria.

Germanes, non ètz soletes.

Non èm soletes.

Iaute 8 de Març mès, seguim ací, èm ací.

Açí nomentam, açí mos sentim mès unides que jamès. Açí hèm fòrça, compartim es nòstes pòurs, deisham a un costat eth silenci. Reivindicam qu’existissen moltes maneres d’abitar eth territòri, moltes ruralitats que dialòguen, qu’aprenen, que bastissen, que suenhen e amassen. Ua de germanes de tèrra: plia de femnisimes e diversitat, agroecologia, de memòria, d’independencia, de supòrt, esperança e alegria.

Per un feminisme de totes,

Per un feminisme de fraies de tèrra.

Eth panèu ei òbra de La Galana collage (Cecilia Jiménez). Podetz descargar-le acíu.

**(Aguest manifest a sigut impolsat per María Sánchez e Lucía López Marco. Gràcies as conselhs e aportacions de Blanca Casares, Patricia Dopazo, Karina Rocha, Julia Álvarez, Neus Miquel, Elisa Oteros, Colectivo Arterra e Elena Medel. E a tantes autes qu’auetz hèt arribar es vòstes aportacions.)

***Arrevirat ar aranés per Alba Boya e Ares Higuera